Rằm tháng 7 là ngày gì? Cách cúng rằm tháng 7 đúng nhất

Thời gian xuất bản: Thứ ba, 16/07/2024, 10:00 (+07:00)

Thời gian cập nhật mới nhất: Thứ hai, 22/07/2024, 16:08 (+07:00)

Mục lục nội dung

---

Cúng rằm tháng 7 (ngày 15/7 Âm lịch) đã trở thành nghi lễ quan trọng trong phong tục của người Việt, xuất phát từ những câu chuyện nhân văn được lưu truyền. Hãy cùng Bestme tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa và các nghi lễ quan trọng trong Rằm tháng 7, mang giá trị văn hóa và tôn giáo đặc trưng trong bài viết dưới đây nhé! 

1. Rằm tháng 7 là ngày gì? Rằm tháng 7 năm 2024 là ngày nào? 

Tháng 7 âm lịch với lễ cúng cô hồn xuất phát từ Trung Quốc và lan rộng theo dòng chảy văn hóa đến nhiều quốc gia Châu Á. Tuy nhiên, mỗi quốc gia vẫn mang những nét đặc trưng riêng theo văn hóa của mình.

Vào thời hậu Đông Hán, một Đạo giáo đã đưa ra quan niệm về việc cúng "ngày Rằm tháng bảy", gọi ngày này là tiết Trung Nguyên, bắt đầu từ ngày mồng 1 tháng 7 Âm lịch (ngày "mở cửa quỷ môn") cho đến ngày 30 tháng 7 (ngày "đóng cửa quỷ môn").

Ngày hôm nay còn được biết đến là ngày “Xá tội vong nhân” hoặc “cúng cô hồn”, “cúng thí thực”. Điều này cũng liên quan đến việc “mở cửa quỷ môn”, những linh hồn bị chết oan, mà không có người thân thờ cúng sẽ được lên dương thế để thọ hưởng sự cúng tế và nhận đồ thế chấp của người trần gian. 

Theo tín ngưỡng Việt Nam, ngày này còn được gọi là Lễ Vu Lan, lễ báo hiếu đấng sinh thành dưỡng dục "Vu lan về con cài lên ngực. Bông hồng vàng báo hiếu mẹ cha".

Rằm tháng 7 năm 2024 rơi vào Chủ nhật, tức ngày 18/8/2024 dương lịch.

2. Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày rằm tháng 7 

Rằm tháng 7 gắn liền với 2 lễ: Vu lan và Xá tội vong nhân, cụ thể như sau: 

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu Lan vào rằm tháng 7 

Truyện dân gian kể rằng ngày Rằm tháng 7 xuất phát từ câu chuyện của Bồ tát Mục Kiền Liên - một trong những đệ tử giỏi của Đức Phật. 

Khi nghe tin mẹ ông bị lưu đày kiếp Ngạ Quỷ, vì thương mẹ nên ông dùng phép đến tìm và dâng cơm cho mẹ. Nhưng cơm vừa đến miệng mẹ thì lại biến thành tàn lửa. Mục Kiền Liên đau lòng quay về tìm Phật để hỏi cách cứu mẹ. 

Phật nói rằng: "Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. 

Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó". Sau khi nghe lời Phật dạy thì ông đã thực hiện và cứu được mẹ. Về sau ngày Rằm tháng 7 được xem như ngày báo hiếu cha mẹ.

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Xá tội vong nhân 

Theo truyền thuyết Phật giáo, việc cúng cô hồn tháng 7 liên quan đến câu chuyện giữa ông A Nan Ðà và một con quỷ miệng lửa. 

Một đêm, khi A Nan đang ngồi trong tịnh thất, anh thấy một con ngạ quỷ khô gầy, cổ nhỏ dài, miệng nhả ra lửa bước tới. Quỷ nói rằng ba ngày sau A Nan sẽ chết và luân hồi thành ngạ quỷ miệng lửa mặt cháy như nó. A Nan sợ hãi và nhờ quỷ chỉ cho cách để tránh khỏi khổ đau. 

Quỷ nói: "Ngày mai ông phải thí cho bọn ngạ quỷ chúng tôi mỗi đứa một hộc thức ăn, lại vì tôi mà cúng dường Tam Bảo thì ông sẽ được tăng thọ mà tôi cũng sẽ được sanh về cõi trên". 

A Nan kể chuyện với Đức Phật, Phật liền đặt cho bài chú "Cứu Bạt Diệm Khẩu Ngạ Quỷ Ðà La Ni" để tụng trong lễ cúng để thêm phúc phần.

3. Thứ tự cúng rằm tháng 7 đúng nhất 

Lễ cúng Rằm tháng 7 có nhiều quan niệm và phong tục khác nhau trong văn hóa dân gian. Tuy nhiên, để tổ chức lễ cúng đúng nhất, bạn có thể tham khảo các nguyên tắc và quy ước chung như sau:

• Lễ cúng Phật vào Rằm tháng 7: Diễn ra vào buổi sáng, khi mâm cúng được bày biện đầy đủ. Chủ lễ thắp ba nén hương, đọc văn khấn to, rõ và sau đó chắp tay, vái ba lần để tỏ lòng thành.
• Lễ cúng gia tiên: Gia chủ thắp ba nén hương, đọc văn khấn mời tổ tiên thụ lộc và chắp tay vái ba lần. Sau khi hết một tuần hương, chủ lễ đọc văn khấn hóa vàng, đồ giấy cho người thân đã khuất.
• Lễ cúng vong linh, chúng sinh ngày Rằm tháng 7: Trước mâm cúng đã sắp đặt sẵn, gia chủ thắp hương, thực hiện ba lần lễ vái, đọc văn khấn và chắp tay vái ba lần nữa. Hết tuần hương, gạo, muối sẽ được vãi ra sân và vàng mã được đốt kèm theo lời đọc văn khấn.

4. Cách cúng rằm tháng 7 theo phong tục truyền thống 

Lâu nay, cúng Rằm tháng 7 đã trở thành phong tục, tín ngưỡng quan trọng đối với mỗi gia đình người Việt. 

Ngày cúng và lễ vật được lựa chọn linh hoạt tùy theo điều kiện của mỗi nhà, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là sự thành tâm, lòng biết ơn chân thành và ý niệm tốt đẹp của gia chủ đối với trời Phật, thần linh và tổ tiên. 

Dưới đây là một số nguyên tắc chung về phong tục cúng Rằm tháng 7:

4.1 Ngày, giờ cúng rằm tháng 7 

Theo chuyên gia văn hóa và phong thủy, lễ cúng Phật, thần linh, gia tiên nên được tổ chức vào ban ngày, khoảng 11 - 12 giờ trưa. Vào thời gian này, linh hồn người thân sẽ được Thổ thần mở cửa để nhận lộc mà không bị các linh hồn ác, quỷ dữ quấy rầy.

Đối với lễ cúng cô hồn, thời gian cúng nên vào buổi chiều tối, từ 17 giờ đến 19 giờ (giờ Dậu) là thời điểm tốt nhất. Mặc dù không có quy định cụ thể về ngày cúng Rằm tháng 7, nhưng buổi lễ cúng cô hồn phải diễn ra trước 12 giờ trưa ngày 15/7 Âm lịch.

4.2 Mâm cỗ cúng rằm tháng 7 

Trong ngày Rằm tháng 7, việc cúng thần linh, gia tiên và chúng sinh thường diễn ra. Mâm cúng cho ngày này thường bao gồm gà luộc, canh miến mọc, xôi đỗ xanh, thịt bò xào, chả nem, tôm hấp sả...

• Mâm cúng thần linh: Thường có gà trống nguyên con và xôi hoặc bánh chưng đã bóc hết lá nhưng không cắt thành miếng. Ngoài ra còn phải có rượu, chè, hoa quả và trái cây.
• Mâm cúng gia tiên: Có thể chỉ là một bữa cơm như bình thường, tùy thuộc vào hoàn cảnh và sở thích ẩm thực của gia đình.
• Đối với lễ cúng chúng sinh chúng ta cần chuẩn bị gạo, muối, cháo trắng, hoa quả, đường thẻ, quần áo, bỏng ngô, bánh kẹo, tiền vàng, nước, 3 ly cốc nhỏ, 3 cây nhang và 2 ngọn nến nhỏ.

Lễ cúng chúng sinh thường được tổ chức ngoài trời hoặc trước cửa chính của ngôi nhà. Gia chủ sẽ đọc văn khấn hoặc bài cúng theo tâm nguyện và rải lòng thương cho các linh hồn, mong muốn linh hồn được giải thoát khỏi cảnh đau khổ trần thế. Khi lễ cúng kết thúc, gạo và muối sẽ được vãi ra sân, đường và vàng sẽ được đốt.

4.3 Văn khấn cúng rằm tháng 7

Trong ngày cúng Rằm tháng 7, bài văn khấn là điều không thể thiếu để cầu mong gia đình luôn mạnh khỏe, công việc thuận lợi, yên bình và vong linh cô hồn vất vưởng không quấy rối.

• Bài cúng thần linh - Phật

“Nam mô A Di Đà Phật! 

Nam mô A Di Đà Phật! 

Nam mô A Di Đà Phật!

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. 

Con kính lạy Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả. 

Hôm nay là ngày Rằm tháng Bảy........ 

Tín chủ chúng con là..... 

Ngụ tại........

Thành tâm sửa biện hương hoa, lễ vật và các thứ cúng dâng, bày lên trước án. 

Chúng con thành tâm kính mời ngài Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát, Đức Mục Kiền Liên Tôn Giả. 

Chúng con thành tâm kính mời ngài Kim Niên Đường cai Thái Tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ thổ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân và tất cả các vị thần linh cai quản trong khu vực này. 

Cúi xin các ngài giáng lâm án tọa, xét soi chứng giám. 

Nay gặp tiết Vu Lan, ngày vong nhân được xá tội. Chúng con đội ơn Tam Bảo, Phật trời phù hộ, thần linh các đấng che chở, công đức lớn lao này không biết lấy gì đền báo. 

Do vậy kính dâng lễ bạc, giải tỏ lòng thành, nguyện mong nạp thụ. Phù hộ độ trì cho chúng con và cả gia đình luôn mạnh khỏe, già trẻ bình an, một lòng hướng về chính đạo, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long. 

Giải tấm lòng thành, cúi xin chứng giám!

Nam mô A Di Đà Phật! 

Nam mô A Di Đà Phật! 

Nam mô A Di Đà Phật!”

• Văn khấn tổ tiên

“Nam mô A Di Đà Phật (x3)

Kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị hương linh. 

Hôm nay ngày rằm tháng bảy năm............. 

Gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung nguyên, nhớ đến Tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành, gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, kiến này chúng con được hưởng âm đức, do vậy nên: 

Nghĩ đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền.

Chúng con sửa sang lễ vật, hương, hoa, quả oản, phẩm vật, kim ngân, phủ lưu, thanh tước và các thứ lễ nghi cụ soạn bày trước linh tọa. 

Thành tâm kính dâng cúng tiến, chúng con kính mời: 

Các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc, huynh đệ, Cô, Di, Tỷ Muội, Á thân liệt thích, nội ngoại thân sơ Đẳng chư hương linh. 

Như lòng xót thương con cháu, linh thương giáng về linh sàng, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì cho con cháu mạnh khỏe bình an, cửa nhà hưng thịnh, toàn gia tang phúc, lộc tài vượng tiến, gia đạo hưng long, hưởng về chính đạo. Bốn mùa không hạn ách tai ương. 

Chúng con lại kính mời: Các vị vong linh Y, thảo, phụ, mẫu, tỷ muội, tử tôn, các nạn nhân tai nạn chết vội, chết oan chết yểu. Nhân tiết Vu lan giáng lâm linh tọa, nhận hưởng Tôn thần, hưởng lễ vật. Báo đáp ân thâm, Tổ tông hiếu kính. 

Cúi xin chư Tôn thần phù thùy độn hứa. Âm dương cách trở, nguyện hương hết nước còn vương tấm lòng. 

Cẩn cáo.

• Văn khấn chúng sinh 

“Kính lễ mười phương Tam bảo chứng minh.

Hôm nay ngày……tháng……năm………………( Âm lịch).

Con tên là:…………………..tuổi……………….Ngụ tại số nhà …, đường…, phường (xã)… , quận (huyện) ……………, tỉnh (TP):…………………

Trân trọng kính mời các chư vị khuất mặt, khuất mày, kẻ lớn, người nhỏ, thập loại cô hồn, các Đảng, âm binh ngoài đường, ngoài xá, hữu danh vô vị, hữu vị vô danh, các chiến sĩ trận vong, đồng bào tử nạn…về nơi đây hưởng lộc thực đầy đủ…

Phát lòng thành tịnh, thiết lập đạo tràng, bày tiệc cam lồ, Kỳ an gia trạch, Kỳ an bổn mạng. Nhờ ơn tế độ, thêm sự phước duyên, nguyện xin gia đình yên ổn, thuận lợi bán buôn, phù hộ được buôn may bán đắt, mọi sự được sở cầu như ý, dòng họ quy hướng đạo mầu, con cháu học hành tinh tiến, nguyện cầu thế giới hòa bình, nhơn sanh phước lạc.

Nam mô Phật, Nam mô Pháp, Nam mô Tăng. Độ cho nhứt thiết siêu thăng thượng đài.

Chân ngôn biến thực: (Biến thức ăn cho nhiều).

Nam mô tát phạ đát tha, nga đà phạ lô chỉ đế, án tám bạt ra, tám bạt ra hồng (7 lần).

Chân ngôn Cam lồ thủy: (Biến nước uống cho nhiều).

Nam mô tô rô bà đa, đát tha nga đa da, đát điệt tha, án tô rô, tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô, ta bà ha (7 lần).

Chân ngôn cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhựt ra hồng (7 lần)”. 

5. Một số lưu ý quan trọng khi cúng rằm tháng 7 

Trong tháng cô hồn, có một số điều kiêng kỵ như:

- Không đi chơi đêm vì tối ma quỷ đi lang thang nhiều.

- Không đốt tiền vàng, vàng mã vì dễ thu hút ma quỷ.

- Không nhổ lông chân vì sẽ gặp chuyện xui xẻo.

- Không phơi quần áo buổi đêm vì ma quỷ có thể mượn tạm.

- Không ăn vụng đồ cúng.

- Không nhặt tiền lẻ rơi vì có thể là tiền người ta cúng bái.

- Không treo chuông gió ở đầu giường vì dễ thu hút ma quỷ.

Tổng kết

Ngày Rằm tháng 7 và lễ Vu Lan thực sự là những dịp đặc biệt, không chỉ mang giá trị tâm linh mà còn nhắc nhở chúng ta về lòng biết ơn đối với cha mẹ và tổ tiên. Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về phong tục cúng rằm tháng 7 để chuẩn bị chu đáo, đầy đủ nhất cho ngày rằm tháng 7 đang đến gần. 

Theo dõi các bài viết hữu ích từ Bestme để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin nào nhé!