Hướng dẫn cách bày mâm cúng ông Táo đủ món, đúng lễ nghi

Thời gian xuất bản: Thứ sáu, 12/12/2025, 13:25 (+07:00)

Thời gian cập nhật mới nhất: Thứ sáu, 12/12/2025, 13:58 (+07:00)

Mục lục nội dung

Cứ đến ngày 23 tháng Chạp hàng năm, mọi gia đình lại quây quần để làm mâm cơm cúng ông Công, ông Táo. Bên cạnh lễ vật, cách bày mâm cúng ông Táo cũng là yếu tố rất quan trọng cần được chú ý. Vậy mâm cúng ông Táo thế nào chuẩn lễ nghi nhất, cùng Bestme tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây!

1. Mâm cúng ông Táo truyền thống gồm những gì?

Mâm cúng ông Táo truyền thống có thể thay đổi tùy thuộc vào nhu cầu và hoàn cảnh của mỗi gia đình. Tuy nhiên, vẫn có một số thứ bắt buộc phải có sau đây.

1.1 Lễ vật cúng ông Táo

Đồ lễ vật để cúng ông Táo bạn cần chuẩn bị những thứ cơ bản sau:

• Mũ ông Công ông Táo (hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà). Mũ dành cho các Táo ông có hai cánh chuồn còn mũ của Táo bà thì không có cánh chuồn. Những mũ này được trang trí bởi những dây kim tuyết màu sắc sặc sỡ. 
• Hia, một ít vàng mã tượng trưng. Những đồ vàng mã như mũ, áo, hia... sẽ được hóa sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ.
• Một số lễ vật khác gồm: 1 đĩa hoa quả, 1 ấm trà sen, 3 chén rượu, 1 quả bưởi, 1 quả cau, lá trầu, 1 lọ hoa cúc. 

1.2 Mâm cỗ cúng ông Táo

Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các lễ vật chính kể trên, có thể làm lễ mặn (với xôi gà, chân giò luộc, canh măng…) hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc…) để tiễn Táo quân.

Mâm cỗ cúng ông Táo trong truyền thống bao gồm các món cơ bản như:

• 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối
• 1 con gà trống luộc (có thể thay bằng thịt heo luộc)
• 1 bát canh mọc hoặc canh măng
• 1 đĩa xào thập cẩm
• 1 đĩa giò, chả rán hoặc thịt đông
• 1 đĩa xôi gấc
• 1 đĩa chè kho
• Cá chép còn sống vì theo quan niệm, cá chép chính là phương tiện để ông Táo lên trời.

Thông thường đồ cúng, đỗ lễ chỉ có trà, bánh, kẹo... với mong muốn Táo quân "ngọt giọng". Có thể không cần thiết làm cả mâm cỗ mặn với đầy đủ các món nói trên. 

Theo tục xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, người ta còn cúng Táo quân một con gà luộc. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ý nhờ Táo quân xin với Ngọc Hoàng cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực và sinh khí hiên ngang như con gà cồ.

Mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo không cần cầu kỳ nhưng lại cần sự trang trọng, chu đáo, thể hiện được tấm lòng thành của gia chủ trước bàn thờ vị thần cai quản đất đai và vị thần cai quản bếp núc.

2. Thời gian và nghi thức cúng ông Táo

Không chỉ chuẩn bị lễ vật, thời gian và nghi thức cúng ông Táo cũng là yếu tố mà gia chủ cần quan tâm. Cụ thể:

2.1 Thời gian cúng ông Táo

Lễ cúng ông Công ông Táo cần được cúng lễ trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp. Bởi theo dân gian, mỗi năm Ngọc Hoàng chỉ nghe các Táo báo có vào 1 ngày duy nhất, vì vậy các Táo phải lên thiên đình đúng giờ để kịp vào chầu. Nếu táo nào đến muộn sẽ không tham gia được vào buổi chầu, vì thế nên các gia đình không nên cúng sau 12h trưa ngày 23.

2.2 Văn khấn bài cúng ông Táo

Theo sách nhà xuất bản Văn hóa thông tin (Văn khấn cổ truyền Việt Nam), bài cúng ông Táo cổ truyền như sau:

2.3 Nghi thức cúng ông Táo

Nghi thức cúng ông Táo được diễn ra như sau:

• Trước tiên, gia chủ bày lễ vật và mâm cơm cúng lên bàn thờ.
• Thắp hương và rót rượu vào chén.
• Chắp tay và khấn theo bài cúng ông Công ông Táo.
• Sau khi khấn xong, rót thêm rượu vào chén và đi hóa vàng.

3. Món ăn không nên đem cúng ông Công ông Táo

Với mâm cỗ truyền thống cúng ông Công ông Táo, gia chủ cũng cần lưu ý không nên đem cúng những thứ sau:

3.1 Thịt chó

Mặc dù thịt chó có hàm lượng dinh dưỡng cao và là món khoái khẩu. Tuy nhiên, đây là món ăn mang đến vận xui, không may mắn cho cả gia đình. Đặc biệt vào những ngày cúng lễ hay thắp hương thì tuyệt đối nên tránh.

3.2 Thịt vịt

Cũng giống như thịt chó, thịt vịt cũng được xếp là một trong những món ăn mang đến sự đen đủi. Với quan niệm một số người, vịt còn là biểu hiện của sự tan đàn, vì thế nên họ tránh ăn thịt vịt trong những ngày này.

3.3 Mực

Dân gian thường có câu "Đen như mực" vì vậy người xưa quan niệm ăn mực trong ngày này có thể là gây đến những vận khí đen đủi cho gia đình.

3.4 Cá mè

Người Việt thường kiêng ăn cá mè vào những ngày đầu tháng, đầu năm, bởi nó là biểu trưng của sự đen đủi, vận xui.

3.5 Hoa quả giả

Cúng hoa quả giả sẽ khiến ông Táo cũng như thần linh tức giận vì đây là hành động thể hiện sự lừa dối, bất kính đối với các vị phía trên cao.

4. Một số lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng ông Táo

Khi cúng ông Công ông Táo, gia chủ cần lưu ý:

• Lễ cúng ông Táo tốt nhất nên diễn ra trong bếp, nên bật bếp khi cúng để hơi ấm tỏa ra, theo quan niệm dân gian như vậy cả nhà sẽ quanh năm no ấm.
• Nghi thức cúng ông Táo phải được thực hiện bởi người lớn nhất trong nhà, tư trang sạch sẽ, nghiêm chỉnh.
• Sau khi thắp hương và khấn bài cúng, gia chủ chờ hương cháy hết thì mang vàng mã đi hóa vàng. 
• Trong mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo nhất định phải có cá chép, đây sẽ là phương tiện để ông Công ông Táo về chầu trời. 

Tổng kết

Qua bài viết trên, Bestme đã hướng dẫn cách bày mâm cúng ông Táo đủ món, đúng lễ nghi. Hy vọng qua bài viết này, gia chủ sẽ biết cách chuẩn bị lễ cúng đưa ông Táo về trời một cách tươm tất nhất. Đừng quên theo dõi trang web của Bestme để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về đời sống mỗi ngày nhé!