Mụn trứng cá là gì? Hình ảnh, nguyên nhân, các loại thường gặp

Thời gian xuất bản: Thứ tư, 02/08/2023, 14:00 (+07:00)

Thời gian cập nhật mới nhất: Thứ tư, 02/08/2023, 17:28 (+07:00)

Mục lục nội dung

Mụn trứng cá dai dẳng gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ của nhiều người. Để dứt điểm tình trạng mụn, bạn cần nắm rõ nguyên nhân và biết rõ các loại mụn thường gặp để có biện pháp điều trị thích hợp. Trong bài viết này, hãy cùng Bestme tìm hiểu rõ hơn điều này nhé! 

1. Mụn trứng cá là gì?

Đây là tình trạng viêm mãn tính của nang lông tuyến bã với các tổn thương do tăng tiết bã nhờn, dầu thừa và bụi bẩn đọng lại gây bít tắc lỗ chân lông. Mụn trứng cá xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên ở tuổi dậy thì tình trạng mụn diễn ra thường xuyên và dai dẳng hơn.

Bệnh lý da liễu này không chỉ gây mất thẩm mỹ, thiếu tự tin mà còn để lại một số biến chứng nặng hơn nếu không được điều trị kịp thời hoặc điều trị sai cách. Vì vậy, khi mụn trứng cá xuất hiện bạn cần có những biện pháp an toàn, khoa học để điều trị mụn, giảm thiểu những tổn thương trên da.  

2. Cơ chế hình thành và nguyên nhân gây mụn trứng cá

Mụn hình thành do bị tắc nghẽn nang lông và sự hoạt động của tuyến dầu tiết bã nhờn. Do đó, bạn có thể thấy hiện tượng trứng cá xuất hiện nhiều ở mặt, trán, ngực, lưng và hai bên vai vì những vùng da này có nhiều tuyến dầu và tiết nhiều bã nhờn. 

Mụn thậm chí còn  xuất hiện trên da đầu do trong các nang tóc cũng tiết ra các tuyến dầu thừa. 

Trường hợp thành nang lông phình ra, chứa nhân mụn thì sẽ xuất hiện mụn đầu trắng trên da. Ngược lại, nếu nang lông hở sẽ gây ra mụn đầu đen. 

Nguyên nhân chính hình thành mụn đầu đen là do lỗ chân lông bị tắc nghẽn do vi khuẩn và dầu thừa tiết ra, sau khi tiếp xúc với không khí sẽ chuyển sang màu đen. Ngoài ra, khi nang lông bị tắc nghẽn và viêm phát triển sâu trong nang lông sẽ gây nên mụn viêm dưới bề mặt da. 

Dựa vào cơ chế hình thành mụn nói trên, có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng mụn trên da, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất: 

• Nang lông bị bít tắc do bụi bẩn, dầu thừa hoặc tế bào chết trên bề mặt da
• Vi khuẩn gây viêm nhiễm trên da
• Hormone androgen hoạt động quá mức làm tăng tiết dầu thừa nhiều hơn so với nhu cầu của da. 

Bên cạnh những nguyên nhân chính này, yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến khả năng bị mụn trứng cá ở nhiều người. Nếu cha mẹ bị mụn thì khả năng da bạn gặp các tình trạng như da nhạy cảm, dễ kích ứng, nổi mụn là tương đối cao. 

Ngoài ra sự thay đổi hormon trong cơ thể trong một số giai đoạn trưởng thành của mỗi người cũng là nguyên nhân gây mụn viêm trứng cá.

3. Hình ảnh và cách nhận biết các loại mụn trứng cá

Để điều trị mụn hiệu quả thì việc nhận biết, phân loại các loại mụn là rất cần thiết. Điều này giúp bạn chăm sóc da khoa học và phù hợp với tình trạng mụn mình gặp phải.  

3.1 Mụn đầu trắng

Mụn đầu trắng là loại mụn có nhân trắng nổi gồ trên bề mặt da. Nguyên nhân chính gây ra mụn đầu trắng là do bã nhờn tiết ra nhiều dẫn đến tình trạng tích tụ vi khuẩn, bít tắc lỗ chân lông, lâu dần gây viêm, nhiễm khuẩn dẫn đến nổi mụn. 

3.2 Mụn đầu đen

Mụn đầu đen là những nốt mụn nhỏ xuất hiện trên nền mụn trứng cá, do lỗ chân lông bị hở và mụn bị oxy hóa nên đầu mụn bị đen. Đây là tình trạng mụn nhẹ, hình thành chủ yếu ở đầu mũi. 

3.3 Mụn mủ

Mụn mủ là dạng viêm da gây nổi nốt sưng đỏ trên da, có đầu màu vàng hoặc trắng, bên trong chứa đầy tế bào chết, vi khuẩn và bã thừa. Mụn mủ có kích thước khá lớn, sưng đỏ và gây đau nhức, khó chịu do có nhân mủ bên trong.

3.4 Mụn bọc

Mụn bọc hình thành dưới da, nguyên nhân do những ổ áp xe nhỏ ở một số vùng nang lông tuyến bã nhờn. Mụn trứng cá bọc thường xuất hiện ở trên mặt, lưng hoặc trước ngực, loại mụn này rất dễ để lại sẹo nếu không được xử lí nhân mụn đúng cách. 

3.5 Mụn nang

Mụn nang là những nốt mụn lớn, đỏ và gây đau nằm sâu trong da. Mụn bắt đầu hình thành khi một lỗ chân lông trên da của bạn bị tắc, thường là do các tế bào da chết. Mụn nang nhìn khá giống các nốt mụn bọc nhưng mức độ xuất hiện nhiều và cần thời gian điều trị lâu hơn. 

3.6 Mụn sần

Các nốt mụn sần cho thấy da bạn đang bị tổn thương qua việc thay đổi về màu sắc hoặc cấu trúc da. Mụn sẩn nổi rõ trên bề mặt da, sưng đỏ và cứng, gây đau, khó chịu.

4. Những yếu tố tăng nguy cơ bị mụn trứng cá viêm

Dưới đây là những yếu tố làm tăng nguy cơ bị bệnh da liễu trứng cá, bạn có thể tham khảo để có những biện pháp nhằm hạn chế tình trạng này. 

4.1 Yếu tố nội tiết

Rối loạn nội tiết tố khiến tuyến bã nhờn hoạt động mạnh tiết nhiều dầu thừa, gây bít tắc lỗ chân lông, tăng vi khuẩn gây mụn. Ngoài ra, khi da không được chăm sóc đúng cách cũng dễ gặp tình trạng bít tắc hoặc nhiễm khuẩn gây nổi mụn. 

Có thể thấy tuổi dậy thì khi nội tiết tố ở nam và nữ hoạt động mạnh, kích thích trực tiếp tuyến bã nhờn gây nên tình trạng mụn dai dẳng và khó chữa trên da. Ngoài ra, nữ giới trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai cũng dễ bị lên mụn do thay đổi nội tiết tố.

4.2 Các yếu tố bên ngoài khác

Bên cạnh yếu tố nội tiết gây nên tình trạng nổi mụn trứng cá thì một số yếu tố bên ngoài cũng tăng nguy cơ bị nổi mụn:

• Chăm sóc da sai cách: Da không được vệ sinh đúng cách sẽ là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn kí sinh gây các vấn đề về mụn.
• Lạm dụng mỹ phẩm: Nếu bạn không xác định được tình trạng da của mình mà cứ lạm dụng mỹ phẩm không phù hợp sẽ khiến da không thể hết mụn. Ngoài ra, khi da đang bị lên mụn sẽ rất nhạy cảm, kích ứng nếu sử dụng nhiều mỹ phẩm không phù hợp còn khiến da kích ứng, bít tắc lỗ chân lông và khiến mụn càng tồi tệ hơn.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học: Những thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh hay những đồ uống có ga khiến mụn dai dẳng và da rất khó phục hồi.

5. Các mức độ bị mụn trứng cá

Mụn trứng cá cũng có nhiều mức độ và tình trạng tùy vào cơ địa mỗi người. Dưới đây là phân loại các mức độ bạn có thể tham khảo:

5.1 Mụn trứng cá nhẹ

Ở giai đoạn đầu hình thành cũng là mức độ mụn nhẹ nhất. Kích thước nhân mụn nhỏ, số lượng ít, trong một số trường hợp mụn cũng có thể tự lành mà không cần phải điều trị và dùng thuốc. 

Một số tình trạng mụn trứng cá nhẹ như: Mụn đầu đen, mụn ẩn, mụn li ti ở vùng trán, mũi nhưng không gây viêm đỏ hay ngứa ngáy. 

5.2 Mụn trứng cá trung bình

Mức độ mụn trung bình có thể kể đến một số tình trạng như: Mụn mủ, mụn mẩn đỏ, mụn thâm viêm xuất hiện với số lượng nhiều hơn. Tình trạng mụn mẩn đỏ nguyên nhân chủ yếu do tăng tiết dầu thừa trên da và bụi bẩn, tế bào chết nên gây. 

Khi mụn đỏ phát triển nặng hơn có thể hình thành nhân mụn gây sưng, viêm hoặc có mủ trắng. Tình trạng này dễ dàng xuất hiện ở các vị trí như: Cằm, má, trán và mũi. 

5.3 Mụn trứng cá nặng 

Mụn trứng cá nặng được xác định khi trên da xuất hiện cùng lúc nhiều loại mụn viêm, mụn mủ, mụn bọc và dai dẳng không hết, mụn tái đi tái lại gây đau nhức, khó chịu. Đặc biệt, mụn viêm tấy mọc lên ngày một nhiều hơn với biểu hiện sưng đỏ kích thước lớn, sờ vào cảm giác hơi cứng và đau. 

Nếu mắc phải tình trạng mụn như vậy, bạn cần có phương pháp điều trị khoa học, kịp thời để tránh hậu quả nghiêm trọng hoặc những biến chứng sau mụn để lại.

6. Biến chứng gặp phải khi bị mụn trứng cá

Mụn trứng cá không chỉ gây khó chịu, mất tự tin mà một số tình trạng viêm mụn nặng còn để lại những biến chứng khó lường. 

• Sẹo: Sẹo là biến chứng gây ám ảnh nhất đối với những người bị mụn trứng cá. Sẹo dễ xảy ra khi bạn chà xát, gãi hoặc nặn mụn không đúng cách. Có 3 loại sẹo trứng cá phổ biến như: Sẹo lõm, sẹo lồi và sẹo rỗ; các hình thái sẹo này đều gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sự tự tin của bạn.

• Mụn viêm áp xe: Mụn áp xe là thuật ngữ dùng để chỉ một dạng mụn bị viêm rất nặng xuất hiện ở dưới da, mụn bọc rất lớn có chứa nhiều mủ, có nhiều vi khuẩn bên trong. Nguyên nhân bị áp xe là do vệ sinh da không sạch,bã nhờn và vi khuẩn tích tụ trên da gây nên.
•  Ảnh hưởng tới tâm lý: Tình trạng mụn kéo dài, dai dẳng không hết gây tâm lý mặc cảm, tự ti và ngại xuất hiện ở những chỗ đông người. Đồng thời, điều này còn ảnh hưởng không nhỏ đến sự  tập trung học tập, công việc và cuộc sống hằng ngày của bạn. 

7. Bị mụn trứng cá khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bị mụn trứng cá bạn có thể chăm sóc và chữa trị tại nhà, tuy nhiên trong một số trường hợp dưới đây bạn nên cân nhắc đến gặp bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất. 

• Mụn viêm, mụn bọc sưng tấy: Mụn viêm, mụn bọc thường có mủ gây ngứa ngáy, đau nhức và khó chịu. Nếu mụn viêm nặng, nốt mụn to thì khi tự nặn tại nhà rất dễ gây thâm sẹo thậm chí để lại các vết rỗ trên da. Trong trường hợp này bạn cần thăm khám các bác sĩ da liễu để có phác đồ điều trị tốt nhất.
• Mụn nặng hơn sau khi điều trị: Nếu bạn sử dụng những sản phẩm chăm sóc, phục hồi da, thậm chí sử dụng thuốc kháng sinh nhưng tình trạng mụn không giảm thậm chí nặng hơn thì cần dừng sử dụng các sản phẩm đó. Đồng thời, đến các cơ sở da liễu để khám và chữa trị tốt nhất.  

• Sẹo rỗ và thâm mụn: Các loại kem dưỡng, kem trị sẹo có thể hỗ trợ bạn giảm thâm sẹo nhẹ sau khi nặn mụn. Thế nhưng với những nốt mụn lớn, tổn thương sâu hoặc bị rỗ thì cần đến gặp bác sĩ để giải quyết tình trạng này.

8. Phòng ngừa mụn trứng cá phát triển như thế nào?

Bị mụn trứng cá nên làm gì? Để điều trị mụn triệt để cũng như phòng ngừa mụn phát triển, bạn có thể tham khảo áp dụng những biện pháp dưới đây:

• Giữ da mặt luôn sạch: Giữ da mặt sạch giúp hạn chế vi khuẩn phát triển, hạn chế mụn hiệu quả. Bạn nên rửa mặt 2 lần/ngày, tẩy da chết khoảng 2-3 lần/tuần, điều này giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa gây bít tắc lỗ chân lông. Đồng thời, bạn cũng nên thường xuyên vệ sinh chăn gối, tránh để tóc xõa xuống mặt và hạn chế cho tay lên mặt để tránh vi khuẩn lây lan.
• Cấp ẩm và bảo vệ da: Nhiều sản phẩm trị mụn gây khô da và bong tróc vì vậy bạn cần cấp ẩm để cân bằng độ ẩm cho da, hạn chế tình trạng đổ dầu trên da. Ngoài ra, sử dụng kem chống nắng để bảo vệ da cũng rất cần thiết, giúp làn da tránh khỏi những tổn thương của tia UV và các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài.

• Chế độ ăn lành mạnh: Ăn nhiều rau củ quả tươi giúp cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể, giúp làn da săn chắc, mịn màng. Đồng thời bạn cũng nên hạn chế những đồ chiên rán, đồ ăn nhanh hay đồ uống có ga gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và làn da. 
• Thể dục thể thao, tâm trạng tốt: Tập thể dục giúp duy trì sức khỏe, cơ thể căng tràn sức sống và trẻ hóa làn da. Ngoài ra, giữ tâm trạng vui vẻ, tích cực cũng là cách hiệu quả giúp phòng ngừa mụn trứng cá phát triển.

Tổng kết  

Trên đây Bestme đã giới thiệu đến bạn những nguyên nhân hình thành và phân loại mụn trứng cá. Hy vọng qua những chia sẻ này, bạn sẽ có cho mình những biện pháp điều trị và phòng ngừa mụn hiệu quả. 

Ngoài ra, đừng quên theo dõi Bestme thường xuyên để không bỏ lỡ bất kỳ thông tin hữu ích nào nhé!