Thực đơn mâm cơm cúng mùng 1 Tết và văn khấn chuẩn nhất

Thời gian xuất bản: Thứ ba, 09/01/2024, 15:00 (+07:00)

Thời gian cập nhật mới nhất: Thứ năm, 05/12/2024, 14:32 (+07:00)

Mục lục nội dung

Theo truyền thống của người Việt, vào mùng 1 Tết mọi gia đình thường chuẩn bị mâm cơm cúng tổ tiên và thần linh, mong một năm mới bình an. Để có một mâm cơm cúng mùng 1 Tết đầy đủ và trang trọng như vậy, bạn đã biết cần chuẩn bị những gì chưa? Hãy để Bestme gợi ý cho bạn ngay trong bài viết này nhé! 

1. Ý nghĩa của mâm cơm mùng 1 Tết

Ông cha ta thường có câu: “Mùng 1 Tết cha, mùng 2 Tết mẹ, mùng 3 Tết thầy” và mùng 1 Tết trở thành ngày có ý nghĩa đặc biệt. Theo quan niệm truyền thống của Việt Nam, ngày này được dành riêng cho cha, người đóng vai trò cực kỳ quan trọng làm trụ cột cho gia đình. 

Cha luôn là trụ cột vững chãi bảo vệ, che chở cho các thành viên trong gia đình. Bởi vậy, ngày mùng 1 Tết là dịp con cái thể hiện lòng biết ơn và tôn trọng sâu sắc đối với người cha, người đã dành toàn bộ cuộc đời mình để gìn giữ và xây dựng tổ ấm gia đình. 

2. Mâm cơm cúng mùng 1 Tết gồm những gì?

Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở các vùng miền thường mang những đặc trưng riêng, phản ánh phong tục và truyền thống đặc biệt của từng địa phương. Dưới đây là cách chuẩn bị mâm cơm sáng mùng 1 Tết cho miền Bắc, miền Nam và miền Trung cho bạn tham khảo. 

2.1 Mâm cỗ miền Bắc

Mâm cúng mùng 1 Tết ở miền Bắc thường cần có 4 đĩa và 4 bát, tượng trưng cho bốn mùa trong năm, mong muốn sự phồn thịnh và thuận lợi. Nếu muốn tăng tính trang trọng, bạn có thể sắp xếp 6 hoặc 8 đĩa. Trong mâm cỗ không thể thiếu những món như:

• Gà luộc: Với màu vàng óng ánh, tượng trưng cho sự ấm cúng và đầy đủ suốt cả năm.
• Nem rán: Để mang đến hạnh phúc và sum vầy cho gia đình.
• Canh măng hầm chân giò: Thịt lẫn mỡ ninh cùng măng khô, ngọt ngon.
• Xôi gấc: Màu đỏ tượng trưng cho may mắn và thành công, thể hiện lòng kính trọng đối với ông bà và tổ tiên.
• Bánh chưng: Món truyền thống đặc trưng của người Việt vào mỗi dịp Tết.

Ngoài ra, giò lụa, dưa hành, canh bóng thả, miến xào hay rau nộm cũng là lựa chọn phổ biến khác trên mâm cơm ngày Tết miền Bắc.

2.2 Mâm cỗ miền Trung

Mâm cơm cúng mùng 1 Tết ở miền Trung thường chứa những món ăn có hương vị đậm đà và gia vị mặn mà hơn:

• Thịt heo ngâm nước mắm: Thịt heo ngâm trong nước mắm, cắt thành lát mỏng, thường ăn kèm với rau sống.
• Bánh tổ: Bánh làm từ gạo nếp, phủ đường, gừng tươi và vừng ở trên.
• Bánh Tết: Với vỏ dày hơn và nhiều nhân, dâng lên ông bà tổ tiên để mong cho một năm sung túc.
• Chả bò: Lát chả bò đỏ thơm ngon tượng trưng cho mối quan hệ gia đình.
• Dưa hành: Thường có vị mặn hơn, được làm từ đu đủ, hành khô, cà rốt...

Ngoài ra, gà quay, ram cuốn, măng trộn cũng thường xuất hiện trong mâm cỗ ngày mùng 1 đầu năm tại miền Trung.

2.3 Cúng cơm sáng mùng 1 Tết ở miền Nam

Mâm cúng mùng 1 Tết ở miền Nam thường có các món giản dị và dân dã, nhưng vẫn đậm đà hương vị Tết:

• Bánh Tết: Đây là một món không thể thiếu, tượng trưng cho Tết miền Nam.
• Thịt kho tàu: Miếng thịt kho tàu đầy đặn thường thể hiện sự sung túc và hạnh phúc gia đình.
• Canh khổ qua: Được chọn để thu hút may mắn cho năm mới.
• Củ kiệu: Một món ngon thường xuất hiện trong mâm cúng, có vị giòn ngọt và hơi cay.
• Gà luộc: Mang ý nghĩa phú quý, giàu sang, thường làm cho mâm cỗ thêm phần trang trọng và ấn tượng.

✍️✍️✍️Xem chi tiết hơn: Mâm cỗ ngày Tết miền Nam

2.4 Mâm cơm thắp hương mùng 1 Tết chay

Theo tín ngưỡng Phật giáo, nhiều gia đình tránh sát sinh trong ngày đầu năm. Thay vì chuẩn bị mâm cơm cúng mùng 1 Tết mặn, họ thường cúng bàn với các món ăn chay như:

• Rau xào chay: Kết hợp cà rốt, bắp cải, rau muống, nấm, cải thảo...
• Đậu hũ: Một món ăn chay phổ biến, có thể chiên xù, xào nấm, đậu phụ tứ xuyên...
• Canh chay: Bát canh chay đơn giản từ nấm, rau củ theo sở thích.
• Món xôi: Là một phần không thể thiếu trong bàn ăn ngày Tết, có thể là xôi đậu xanh, xôi gấc, xôi lá dứa...

3. Bài văn khấn cúng cơm mùng 1 Tết

Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần, 3 lạy)

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sanh Di Lặc Tôn Phật.

Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, bá thúc huynh đệ, đường thượng tiên linh, và các hương hồn nội tộc, ngoại tộc.

Hôm nay là ngày mùng 1 tháng Giêng năm Giáp Thìn.

Chúng con là:…… Ngụ tại:……………………

Nay theo tuế luật, âm dương vận hành, tới tuần Nguyên đán, mồng một đầu xuân, mưa móc thấm nhuần, đón mừng năm mới.

Con cháu tưởng niệm ân đức tổ tiên như trời cao biển rộng, khôn đem tấc cỏ báo đáp ba xuân.

Do đó, chúng con cùng toàn thể con cháu trong nhà sửa sang lễ vật, hương hoa nước quả, thắp nén hương thơm, thành kính dâng lên trước án.

Kính mời các cụ Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội, nam nữ tử tôn nội ngoại, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng giáng về linh sàng, phù hộ độ trì con cháu, năm mới an khang, mọi bề thuận lợi, sự nghiệp hanh thông, bốn mùa không hạn ách nào xâm hại, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Tín chủ chúng con đồng tâm kính mời các vị vong linh, tiền chủ, hậu chủ ở trong đất này cùng về hâm hưởng, phù hộ cho chúng con được bách sự như ý, vạn sự cát tường.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám phù hộ độ trì.

Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy)

4. Những điều cần lưu ý khi cúng cơm mùng 1 Tết

Mùng 1 Tết đánh dấu sự khởi đầu của năm mới, ngày này đặc biệt quan trọng và có nhiều quy định kiêng kỵ. Đây là những điều cần lưu ý khi chuẩn bị mâm cơm cúng mùng 1 Tết:

• Mâm cơm cúng ngày Tết thường được chuẩn bị sáng sớm và đặt trên bàn thờ gia tiên, vị trí trang nghiêm nhất trong nhà.
• Mâm ngũ quả bày chính giữa bàn thờ, hướng về phía trước, bên cạnh là hương, hoa tươi. Giấy tiền và vàng mã ở phía sau, trầu cau, rượu, trà ở phía trước mâm ngũ quả. Bánh chưng (hoặc bánh Tết) thường ở phía dưới.
• Chuẩn bị mâm cúng cần sạch sẽ, gọn gàng, thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với tổ tiên và thần linh.
• Cúng gà vào buổi sáng mùng 1 cần chuẩn bị từ chiều 30 Tết. Bởi việc làm thịt gà vào ngày đầu năm được coi là không thuận lợi và không mang lại may mắn cho gia đình.

Kết luận 

Mong rằng qua những thông tin này, bạn đã hiểu rõ hơn về những phong tục truyền thống ngày Tết và có thể chuẩn bị mâm cơm cúng mùng 1 Tết của gia đình mình một cách chu đáo. Đừng quên tiếp tục theo dõi Bestme để cập nhật thông tin hữu ích về làm đẹp và chăm sóc da nhé!