Hướng dẫn làm lễ cúng đất đầu năm đúng nghi thức

Mục lục nội dung

---

Năm mới, nhiều gia đình thường thực hiện nghi lễ cúng đất đầu năm. Đây không chỉ là phong tục đẹp trong đời sống người Việt Nam mà còn mang những ý nghĩa tốt đẹp cho cuộc sống của gia chủ trong năm mới. Vậy cúng đất đầu năm là gì, nghi thức ra sao, cùng Bestme tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây. 

1. Cúng đất đầu năm là gì?

Theo quan niệm của ông cha ta, mỗi mảnh đất mà chúng ta làm ăn, sinh sống đều sẽ có một vị thần trông coi, cai quản.

Khi làm bất cứ việc gì liên quan đến đất đai, chủ đất sẽ thực hiện lễ cúng đất (hay còn gọi là cúng Thổ Công, cúng Thổ Địa, cúng tạ đất,...).

Đây được coi là một hình thức để thể hiện lòng thành kính của gia chủ với Thổ Công và cũng là một nét văn hóa đẹp trong đời sống tâm linh của người Việt. 

2. Ý nghĩa phong tục cúng đất đầu năm

Phong tục ý nghĩa đầu năm mang những ý nghĩa vô cùng tốt đẹp. Trong dịp đầu xuân năm mới, các gia đình thường thực hiện cúng đất để báo cáo Thổ Công những việc đã hoàn thành trong năm cũ.

Đồng thời, lễ cúng cũng là dịp để gia chủ gửi gắm những mong ước, thỉnh cầu đến thần linh. Mong các ngài phù hộ cho gia đình năm mới luôn bình an, gặt hái nhiều thành công và gặp nhiều may mắn.

3. Cách chuẩn bị và làm lễ cúng đất đầu năm

Lễ cúng đất đầu năm không phải là một nghi lễ bắt buộc, vì vậy việc chuẩn bị cũng không cần quá khắt khe. Tuy nhiên, nếu có ý định cúng tạ đất, gia đình cần chuẩn bị đầy đủ các yếu tố cơ bản dưới đây:

3.1 Ngày giờ đẹp để cúng đất đầu năm

Ở đa số các vùng miền trên nước ta hiện nay, lễ cúng tạ đất đầu năm sẽ diễn ra vào ngày làm lễ hóa vàng hoặc rằm tháng Giêng (Tết Nguyên Tiêu).

Tuy nhiên, ở một số vùng như Huế, Quảng Bình, Quảng Ngãi,... các gia đình thường thường chọn tiến hành lễ cúng đất đầu năm vào tháng 2 âm lịch.

3.2 Lễ vật cúng đất đầu năm

Các lễ vật cúng tạ đất đầu năm bao gồm:

• 5 con ngựa gồm các màu: Đỏ, xanh, vàng, trắng, chàm tím. Gia chủ đặt lên lưng mỗi con ngựa 10 lễ tiền vàng.
• 1 bộ mũ, áo và hia là loại nhỏ, cờ lệnh, kiếm, roi.
• 1 con ngựa đỏ lớn hơn hẳn 5 con ngựa còn lại.
• Đi kèm với ngựa là cờ, roi, mũ, kiếm, áo, hia.
• 1 cây vàng hoa đỏ.
• 50 lễ tiền vàng.

3.3 Mâm cúng đất đầu năm

Mâm cỗ cúng lễ tạ đất không quy định khắt khe, có thể sắp sếp đa dạng tùy vào điều kiện gia đình và văn hóa vùng miền.

Những lễ vật cơ bản nhất cần có bao gồm:

• Trái cây ngũ quả.
• Hoa tươi (có thể sử dụng nhiều loại như cúc, lay ơn, đồng tiền…).
• Nhang.
• Nến hoặc đèn cầy.
• Gạo, muối trắng.
• Nước.
• Rượu.
• Giấy cúng.
• Các loại bánh kẹo.
• Đĩa trầu cau.
• Xôi, chè.
• Cháo.
• Gà luộc là gà trống hoặc cũng có thể dùng chân giò.
• Bia, nước ngọt.
• Thuốc lá, nước trà.

4. Các mẫu văn khấn tạ đất đầu năm

• Bài văn khấn tạ đất số 1 

Hôm nay là ngày ……. tháng …. năm ….

Gia chủ chúng con xin dâng hương hoa quả, gạo muối, giấy tiền vàng bạc, bánh kẹo, thành tâm cúng cho các Chư Thần, Ông Bà, các vị khuất mày khuất mặt, cô bác đất đai trong khu vực này.

Vậy chúng con xin tất cả các Chư Thần, ông bà, các vị khuất mày khuất mặt, cô bác đất đai trong khu vực này thọ nhận chứng minh ủng hộ cho gia chủ chúng con.

Nam Mô Quan Thế Âm Bồ Tát chứng minh (đọc 3 lần)

Mô Phật – Lễ vật của gia chủ có điều gì sơ sót, gia chủ xin tất cả các Chư Thần, Ông Bà, các vị khuất mày khuất mặt, cô bác đất đai trong khu vực niệm tình, hoan hỉ tha thứ.

Nam Mô Quan Thế Âm Bồ Tát (đọc 3 lần)

(Lưu ý: Bài cúng này đọc 2 lần. Khi nhang sắp tàn thì đọc tiếp đoạn dưới).

Nam Mô Quan Thế Âm Bồ Tát (đọc 7 lần)

Mô Phật – Lễ cúng tới đây đã kết thúc. Gia chủ xin tất cả các Chư Thần, Ông Bà, các vị khuất mày khuất mặt, cô bác đất đai trong khu vực ở đâu trở về đó và cho gia chủ xin cáo thỉnh lễ vật.

Nam Mô Quan Thế Âm Bồ Tát chứng minh (đọc 3 lần)

• Bài văn khấn tạ đất số 2: 

Nam Mô A Di Đà Phật!

Nam Mô A Di Đà Phật!

Nam Mô A Di Đà Phật!

Con kính lạy:

Quan đương xứ Thổ Địa chính thần.

Thổ Địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.

Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm tiết...

Chúng con là:... 

Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.

Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ Địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.

Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.

Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ Địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.

Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.

Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.

Cẩn cáo!

5. Lưu ý khi cúng đất đầu năm

Mâm lễ cúng đất đai giữ một vai trò quan trọng với mỗi gia đình. Vì vậy, khi cúng tạ đất, gia chủ cần lưu ý:

• Khi đọc bài cúng bằng giấy hoặc điện thoại, gia chủ cần để trên cao, tuyệt đối không để dưới đất sẽ khiến thần linh và tổ tiên cảm thấy không được tôn trọng.
• Khi thực hiện nghi thức cúng tạ đất, gia chủ cần tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc chỉn chu, giữ phong thái trang nghiêm khi đọc văn khấn.
• Khi đọc văn khấn phải nghiêm túc, thành khẩn, thể hiện sự cảm tạ với thần linh và gia tiên.
• Nên để người trong nhà thực hiện việc cúng tạ đất, như vậy những ước nguyện mới dễ trở thành hiện thực.
• Không nên sát sinh trong dịp cúng tạ đất đầu năm.

Tổng kết

Trên đây là những thông tin chi tiết về ý nghĩa, ngày, giờ đẹp và cách cúng tạ đất đầu năm chi tiết nhất. Hy vọng với những thông tin này, bạn sẽ chuẩn bị được một lễ cúng Thổ Công chỉn chu và đầy đủ lễ nghi.

Đừng quên truy cập trang web của Bestme để cập nhật thêm nhiều tin tức thú vị về đời sống mỗi ngày nhé!