Vitamin tan trong dầu là gì? Các loại vitamin tan trong dầu

Thời gian xuất bản: Thứ năm, 03/08/2023, 22:00 (+07:00)

Thời gian cập nhật mới nhất: Thứ tư, 09/08/2023, 15:14 (+07:00)

Mục lục nội dung

Vitamin tan trong dầu đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thị lực, tham gia vào quá trình làm đông máu, ngăn ngừa hình thành tế bào ung thư,... Việc bổ sung thêm lượng vitamin tan trong dầu đang là vấn đề được rất nhiều người quan tâm hiện nay bởi những lợi ích to lớn về mặt sức khỏe mà vi chất này mang lại.

Vậy vitamin tan trong dầu là gì? Có những loại nào? Hãy cùng Bestme tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây!

1. Vitamin tan trong dầu là gì?

1.1 Tìm hiểu vitamin tan trong dầu là gì?

Vitamin tan trong dầu là loại khoáng chất đặc biệt chỉ có thể hòa tan trong dầu. Cơ thể của chúng ta hấp thụ loại vitamin này thông qua các mô mỡ và chất béo. Nếu như cơ thể không hấp thụ được chất béo thì cũng sẽ khó để hấp thụ loại khoáng chất này, từ đó dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin tan trong dầu ở cơ thể.

1.2 Đặc điểm của vitamin tan trong dầu

Tên gọi của loại khoáng chất này cũng đã nói lên đặc điểm nổi bật của nó: Các loại vitamin này chỉ được hấp thụ cùng với chất béo có trong thực phẩm. Trước khi được hấp thụ vào máu, vitamin tan trong dầu sẽ nhờ sự hỗ trợ của chất béo để hấp thu vào bạch huyết trước.

Vitamin tan trong dầu có khả năng dự trữ trong cơ thể, vì vậy chúng ta có thể hấp thụ một lượng lớn trong một thời điểm để cơ thể dùng dần. Tuy nhiên, chú ý bổ sung đúng liều lượng vì nếu bổ sung quá nhiều, trong một thời gian dài sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng ngộ độc. 

Ngoài ra, vitamin tan trong dầu có đặc điểm nổi bật là bền với nhiệt độ hơn, vì thế ít bị mất đi trong quá trình chế biến. Nhờ đó chúng ta có thể bổ sung hàng ngày thông qua các loại thực phẩm.

2. Vai trò của vitamin tan trong dầu đối với cơ thể

Vitamin tan trong dầu gồm rất nhiều nhóm vitamin khác nhau nên chức năng, vai trò cũng sẽ có sự khác biệt. Về cơ bản, khi được bổ sung với liều lượng thích hợp, vitamin tan trong dầu sẽ giúp những chức năng trong cơ thể hoạt động bình thường. 

Đồng thời, loại vitamin này cũng đóng vai trò như một chất oxy hóa, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch và ngăn ngừa tình trạng lão hóa của các tế bào. Bên cạnh đó, vitamin tan trong dầu còn giúp ngăn ngừa stress oxy hóa hiệu quả, giúp bảo vệ sự tấn công của các gốc tự do với axit béo trong màng tế bào.

3. Các loại vitamin tan trong dầu

Vitamin tan trong dầu được chia ra làm 4 loại bao gồm vitamin A, E, D và K. Mỗi loại có một vai trò khác nhau tham gia vào hoạt động của cơ thể. Đặc điểm và vai trò của từng loại vitamin tan trong dầu như sau:

3.1 Vitamin A

Vitamin A là loại vitamin tan trong dầu đóng vai trò duy trì thị lực khỏe mạnh. Nếu thiếu hụt lượng vitamin này, người bệnh có thể gặp phải những vấn đề về thị lực, thậm chí là mù lòa.

Công dụng của Vitamin A:

• Duy trì thị lực: Vitamin A rất cần thiết để các tế bào có thể cảm nhận được ánh sáng, đồng thời tham gia vào quá trình hình thành nước mắt.
• Tăng cường miễn dịch: Thiếu hụt loại vitamin này sẽ khiến cơ thể trở nên mỏi mệt, các chức năng miễn dịch suy yếu và tăng khả năng bị bệnh.
• Phát triển cơ thể: Vitamin A giúp kích thích sự phát triển của các tế bào, thiếu hụt loại vitamin này có thể gây chậm phát triển ở trẻ em.
• Kích thích mọc tóc: Vitamin A tham gia vào quá trình phát triển của tóc, nếu thiếu loại dưỡng chất này sẽ dễ gặp phải tình trạng rụng tóc.

Phân loại vitamin A:

• Vitamin A đã chuyển hóa: Retinol và retinyl ester, được tìm thấy trong các sản phẩm từ động vật.
• Tiền chất vitamin A: Tìm thấy trong các loại thực vật như rau củ, trái cây, dầu.

3.2 Vitamin D

Vitamin D còn được gọi với cái tên “Vitamin ánh nắng”, bởi nó được sản xuất ra khi cơ thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Loại vitamin tan trong dầu này giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, ngăn ngừa những bệnh lý về xương.

Công dụng của vitamin D:

• Duy trì mật độ xương: Vitamin D tham gia vào quá trình điều chỉnh lưu thông của canxi và photpho. Những hợp chất này đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát triển và duy trì sức khỏe xương khớp.
• Điều hòa hệ miễn dịch: Vitamin giúp tăng cường chức năng của hệ miễn dịch, giúp cơ thể hấp thụ các khoáng chất từ việc ăn uống tốt hơn.

Vitamin D thường có có 2 dạng chính:

• Vitamin D2: Tìm thấy trong một số loại thực vật
• Vitamin D3: Tìm thấy trong các loại thực phẩm từ động vật như trứng, dầu cá,... 

3.3 Vitamin E

Vitamin E là một chất oxy hóa, giúp tiêu diệt các gốc tự do trong cơ thể - Một phần nguyên nhân gây ra các tế bào ung thư. Vì vậy đây là một trong những loại vitamin tan trong dầu có thể ngăn ngừa ung thư.

Công dụng của vitamin E:

• Đóng vai trò là chất oxy hóa: Giúp ngăn chặn tình trạng oxy hóa, bảo vệ các axit béo khỏi sự tấn công của gốc tự do.
• Chất làm loãng máu: Vitamin A có thể làm giảm khả năng đông của máu.

Phân loại vitamin E:

Vitamin E chia ra làm 2 nhóm bao gồm:

• Tocopherol: Gồm các dưỡng chất Alpha-tocopherol, beta-tocopherol, gamma-tocopherol và delta-tocopherol.
• Tocotrienol: Gồm các dưỡng chất Alpha-tocotrienol, beta-tocotrienol, gamma-tocotrienol và delta-tocotrienol.

3.4 Vitamin K 

Vitamin K có chức năng làm đông máu, ngăn ngừa tình trạng chảy máu từ những vết thương. 

Tác dụng của vitamin K:

• Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
• Duy trì sức khỏe của xương khớp, tăng độ dẻo dai.
• Giảm thiểu tình trạng tích tụ canxi trong máu.

Phân loại vitamin K:

• Vitamin K1 (phylloquinone): Tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật.
• Vitamin K2 (menaquinone): Tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc động vật và sản phẩm từ đậu nành lên men.

4. Cách bổ sung các loại vitamin tan trong dầu

4.1 Cách bổ sung vitamin A

Liều dùng vitamin A khuyến nghị hàng ngày theo độ tuổi:

• Đối với trẻ sơ sinh (0 – 12 tháng): 400 – 500 microgam (mcg)
• Đối với trẻ em từ 1 – 3 tuổi: 300 mcg
• Đối với trẻ em từ 4 – 8 tuổi: 400 mcg
• Đối với trẻ em từ 9 – 13 tuổi: 600 mcg
• Đối với phụ nữ trưởng thành: 700 mcg
• Đối với đàn ông trưởng thành: 900 mcg

Bạn có thể hấp thụ vitamin A trong các thực phẩm từ động vật như: Dầu gan cá, gan động vật, bơ… Và các loại thực phẩm có chứa các hợp chất pro-vitamin A như cải xoăn, cà rốt và rau bó xôi.

4.2 Cách bổ sung vitamin D

• Bổ sung bằng cách tắm nắng

Cơ thể bạn có thể tự sản xuất ra lượng vitamin cần thiết khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời tự nhiên. Tuy nhiên, việc bôi kem hay mặc áo chống nắng có thể làm giảm lượng vitamin D được sản xuất bởi làn da của bạn.

• Bổ sung bằng các thực phẩm giàu vitamin D

Ngoài cách tắm nắng, vitamin D còn được tìm thấy trong những loại thực phẩm hàng ngày. Một số loại thực phẩm tự nhiên giàu vitamin D như cá béo, dầu cá, hoặc sữa tăng cường vitamin D.

• Bổ sung bằng TPCN

Đối với những người bận rộn không có thời gian để tắm nắng hay chuẩn bị các thực phẩm giàu vitamin D thì thực phẩm chức năng là một sự lựa chọn tối ưu nhất. Chỉ với 1 lần uống thực phẩm chức năng là bạn đã có thể bổ sung vừa đủ hàm lượng vitamin D được khuyến nghị mỗi ngày.

4.3 Cách bổ sung vitamin E

Liều dùng vitamin E khuyến nghị mỗi ngày theo độ tuổi:

• Trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi: 4 miligam (mg)
• Trẻ từ 7 – 12 tháng tuổi: 5 mg
• Trẻ từ 1 – 3 tuổi: 6 mg
• Trẻ từ 4 – 8 tuổi: 7 mg
• Người 14 tuổi trở lên: 15 mg

Thực phẩm có chứa vitamin E:

Vitamin E có nhiều trong các loại hạt, đậu và dầu thực vật. Bạn có thể bổ sung loại vitamin này qua các loại thực phẩm khác như quả hạnh, dầu mầm lúa mì, hạt phỉ (hazelnut), dầu hoặc hạt hướng dương.

4.4 Cách bổ sung vitamin K

Liều dùng vitamin K khuyến nghị hàng ngày theo độ tuổi:

• Trẻ từ 0 – 6 tháng tuổi: 2 mcg
• Trẻ sơ sinh từ 7 – 12 tháng tuổi: 2,5 mcg
• Trẻ em từ 1 – 3 tuổi: 30 mcg
• Trẻ em từ 4 – 8 tuổi: 55 mcg
• Trẻ em từ 9 – 13 tuổi: 60 mcg
• Trẻ em từ 14 – 18 tuổi: 75 mcg
• Phụ nữ trưởng thành: 90 mcg
• Đàn ông trưởng thành: 120 mcg

Thực phẩm giàu vitamin K:

Vitamin K1 chủ yếu tìm thấy ở các loại rau xanh. Còn Vitamin K2 thường được tìm thấy ở những thực phẩm có nguồn gốc động vật và các sản phẩm từ đậu nành lên men.

5. Một số lưu ý khi bổ sung vitamin tan trong dầu

Để các loại vitamin tan trong dầu có thể phát huy tối đa công dụng, bạn cần lưu ý một số vấn đề như sau:

• Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc những chuyên gia y tế để có một bảng kế hoạch thực đơn ăn uống hàng ngày đảm bảo đủ lượng vitamin tan trong dầu.
• Kiểm soát liều lượng khi bổ sung các chế phẩm có chứa hàm lượng vitamin tan trong dầu. Mức vitamin tan trong dầu nạp vào không nên vượt quá 5 lần mức khuyến nghị hàng ngày.
• Vitamin tan trong dầu A, D, E và K khi tích trữ trong cơ thể thời gian dài có thể gây ra tình trạng ngộ độc. Vì vậy, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về liều lượng và liệu trình sử dụng các loại vitamin này.
• Nên bổ sung các loại vitamin tan trong dầu dưới dạng hỗn hợp chứ không nên dùng các chất đơn lẻ để đạt hiệu quả tốt hơn.

Tổng kết

Vitamin tan trong dầu là những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển khỏe mạnh của cơ thể. Bạn nên tham khảo ý kiến của các y bác sĩ để nắm được liều lượng phù hợp dành cho mình. Đừng quên truy cập trang web của Bestme để cập nhật thêm những thông tin bổ ích về sức khỏe và sắc đẹp nhé!